Monday 26 August 2013

Austria Patsch (Innsbruck) I



झरव्हिलग्रॅटनचं स्वप्न संपून आम्ही सिलियनला सत्यात आलो. आमच्या यजमानांनी टॅक्सीने सिलियनला सोडून आम्हाला उपकृत केले आणि ते निघून गेले, बदल्यात आणखी आठवणी देऊन. आमचं सामान उतरताच पुनः येण्याचं आमंत्रण देण्यास ते विसरले नाहीत. कामामुळे स्टेशनवर गाडीच्या वेळेच्या खूप आधी आणून सोडावं लागल्याबद्दल त्यांनी पुनः एकवार सॉरी म्हटलं. आम्हालाच कानकोंडं झालं. झटक्यात निरोप घेऊन पाठ फिरवून गाडीत बसून ते निघूनही गेले. त्यांना भाड्यापोटी किती पैसे देऊ एव्हढं विचारण्याचीसुद्धा पचारिकता दाखवणं हा त्यांच्या आतिथ्यशीलतेचा अपमान झाला असता जणु काही. एकापरीने आम्हालाही बरं वाटलं. त्यांनी आतापर्यंत अगदी घरच्या माणसासारखंच तर आम्हाला वागवलं होतं. मन भरून आल्यासारखं झालं. आजही समोरच्या आकाशात ते ग्लायडर्स दिसत होते पण एकतर त्यात आता नाविन्य राहिलं नव्हतं आणि आता खरतर पुढे इन्सब्रुकला परत जाण्याचे वेध लागले होते. यावेळी शहरात न रहाता आम्ही ज्या इग्लस गावाच्या प्रेमात पडलो होतो त्यापासून पुढे जवळच अपार्टमेंट घेतले होते, तिथे रहाणार होतो. प्रत्येक वेळी नवीन अनुभव हे सूत्र असले प्रवासाचे की प्रवासही चैतन्यमय होतो.

इटलीच्या मरीन्सच्या(*) प्रश्नामुळे यावेळी आम्ही इटलीवजी ऑस्ट्रियाला आलो. पण इटलीला ते मान्य नसावे. सिलियनला आम्ही खूप लवकर स्टेशनवर आलो होतो. गाडी साडेबाराची. त्या गाडीपर्यंत मग थांबायचे तरी कशाकरता असा विचार केला. आधी ठरवल्याप्रमाणे वेळ काढण्यासाठी तिथल्या सिटी सेंटरमध्ये जायचं नाही हे ठरवलं. श्रीशैल गाडीची चौकशी करायला काऊंटरवर गेला इथे एक बरं असतं त्यांना म्हणजे काऊंटरवरच्या माणसांना सविस्तर बोलायला वेळ आणि इच्छा दोन्ही असतं. साडेबाराच्या आधी ११.१० वाजताच्या गाडीने जर तुम्ही गेलात तर इटलीतील सॅन कॅन्डिडो/ इन्निशेन तिथून फोर्तेझा/ फ्रान्झेनफेस्ट आणि मग युरोसिटी पकडून व्हेनिसहून म्युनिचला जाणा-या गाडीने इन्सब्रुकला जाता येइल. सविस्तर समजावून सांगतानाचे शब्द मी नोट केले. संभाषण संपवून श्रीशैल परतल्यानंतर तो म्हणाला कितीही टाळलं जरी तरी आपण इटलीत जाऊनच पुढे जाणार आहोत. म्हणजे तुमचे पाय इटलीला लागणार आहेत कारण ऑस्ट्रियाची बॉर्डर क्रॉस करून, इटलीत जाऊन मग आपल्याला DB OEEB Euro City मिळणार आहे. अगाध आहे! आम्ही या योगायोगाने आश्चर्यचकीत झालो. आपल्याकडे कोकणातून कोल्हापूरला जाताना कर्नाटकात शिरून जावं लागतं त्याचीही आठवण झाली.

सिलियनची गाडी छोटी, दोन डब्यांचीच. रुळावरच उभे आहोत असा तो प्लॅटफॉर्म. गाडीने सिलियन सोडलं तेव्हा "पुनरागमनाय च" असं म्हटलं असेल का? किती शक्य ते माहीत नाही पण इच्छा मात्र जरूर आहे. सॅन कॅन्डिडो आलं. या दोन दोन नाव असणा-या स्टेशनांची मला गम्मत वाटते. कोणतं नाव प्रचारात असेल? अर्थात ही दोन वेगळ्या भाषेतली दोन वेगळी नावं आहेत हे नंतर कळलं. तर इटलीमधल्या सॅन कॅन्डिडोला आलो आणि तिथून पुढे फोर्तेझाला जाणारी ट्रेन घेतली. गर्दी होती पण जागा न मिळण्याचा प्रश्न नव्हता. आम्ही २० मिनिटांच्या प्रवासानंतर इटलीमधील फोर्तेझाला पोहोचलो. फोर्ट म्हणजे किल्ला, तटबंदी या अर्थाने गावाला दिलेले हे नाव. ऑस्ट्रियन राजानेच अठराव्या शतकात हे भक्कम तटबंदीचं काम केलं होतं. प्लॅटफॉर्म पूर्ण ओलांडला कारण दुस-या बाजूला डॉइश भान (Deutsch Bahn) असण्याची शक्यता होती. समोर एक रेल्वे कर्मचारी आल्यावर त्याच्याशी इंग्रजीतून संवाद साधण्याचा आमचा प्रयत्न अयशस्वी झाला. त्याने आम्हाला "बाहेरचा दरवाजा दाखवला." त्याचा बहुधा आम्ही तिकिट खिडकी शोधत आहोत असा समज झाला असावा, त्याने दिशा दाखवली ती एक्झिटची होती, इतकच. भन्नाट वारा आणि पाऊस यांच्या मा-यात प्लॅटफॉर्मवर उघड्यावर शेड नसताना सामानासकट उभं रहायची माझी अजिबात इच्छा नव्हती. आम्ही सामान उचलून एक्झिटच्या दिशेने गेलो. तिथे बंद वातावरणात खूप लोकं गाडीची वाट बघत बसली होती. म्हणजे निदान गाडी या प्लॅटफॉर्मवरच येत असावी. आत आल्यानंतर कुडकुडणे थोडेसे कमी झाल्यासारखे वाटले. इटलीत होतो तरी गाडी डॉइश भान होती त्यामुळे ती वेळेत असण्याला पर्याय नव्हता.(#) इटली मागे पडून ऑस्ट्रियात कधी शिरलो ते कळलंही नाही. तशाही या सीमारेषा माणसाने निर्माण केलेल्या. युरोपातील देशांनी निदान त्या पुसून टाकण्याचा प्रयत्न तरी केला आहे. आपले काय़? असा विचार मनात अस्वस्थपणाच फक्त घेऊन येतो.

इन्सब्रुक दुपारी अडीचच्या सुमारास आले. भूक तर खूप लागली होती. वाटेतल्या खाण्यावर भागवणे जमलेच नसते. श्रीशैलच्या डोक्यात एकदा लवकर मुक्कामाला पोहोचू नंतर बघू असं होतं पण पावसाचा जोर होता. जाणार त्या ठिकाणी काय आणि कसं असेल कोणी सांगावं? असा विचार करून आम्ही काहीतरी खाऊन घ्यावं म्हणून स्टेशनच्या समोरील फुटपाथकरता क्रॉस केला. छत्री काढू या, नको असं म्हणत असताना भिजणा-या कपड्यांपेक्षा भिजलेली छत्री सांभाळणं परवडेल म्हणून छत्र्या उघडल्या. इथे बघावं त्या हॉटेलवर केबाप (Kebap= कबाब) असं लिहिलेलं होतं त्यावरून ते कोणाचं असावं ते ध्वनित होत होतं म्हणून श्रीशैल ती हॉटेल्स टाळत होता. (धर्माकरता वगैरे नाही पण शाकाहाराची शक्यता कमी म्हणून) पण दुसरा पर्याय नाही म्हटल्यावर एका अशाच इटरीमध्ये गेलो. कबाब वगैरे असतील पण फक्त तेवढेच नव्हते. सॅन्डविचेस मिळाली. ती खात बसलो होतो तर दहा पंधरा विद्यार्थ्यांचं एक टोळकं आलं. हिंदीमधे गप्पा चालल्या होत्या. अशा परक्या ठिकाणी आपली (?) भाषा कायला बरं वाटतं खरं. आमच्याकडे बघून प्रत्येकजण हॅलो किंवा मान हलवून अथवा नुसते हसून पुढे गेले.

गेल्या वेळेप्रमाणे डे तिकिट काढू असं श्रीशैल म्हणाला खरा पण ते फुकटच गेले कारण एकतर ते विमानतळाकडे जाणा-या बसमध्ये दुस-या दिवशी चालणार नव्हते आणि आम्ही आज जिथे जाणार होतो ते पात्श (patsch) त्यांच्या सिटी बस कक्षेत येत नव्हते. थोडसं विषयांतर. पात्श या जर्मन शब्दाचा अर्थ प्रहार असा आहे. आमच्या बाबतीत तो अक्षरशः खरा ठरला! वेगळे तिकिट काढून आम्ही बसमध्ये बसलो. बसचा प्रवास छान होता. इन्सब्रुक शहर तसे ओळखीचे. जुन्या शहरातून (Old Town) जाताना आपण इथे आलो होतो, हे आपण बघितले होते वगैरे सगळं बोलून होत होते. नंतर शहराबाहेर पडून बसने डोंगर चढायला सुरवात केली. हळू हळू शहराच्या खुणा मागे पडत होत्या. खाली दूरवर शहरातील रस्ते, इमारती लहान होत गेल्या. डोंगर चढायला सुरवात केल्यावर आतापर्यंत साधारण वाटणारा पाऊस रौद्र रूप धारण करू लागला. एक एक करत प्रवासी उतरून गेले आणि आम्ही तिघच बसमध्ये उरलो. आपलं ठिकाण येणार कधी याची आता मात्र थोडीशी काळजी वाटू लागली होती.

                                                                                                                                                                                                                                                                     (उर्वरीत भाग पुढील लेखात)



                           


*         फेब्रुवारी २०१२ मधे  इटलीच्या दोन मरीन्सना केरळच्या किना-यावर दोन कोळ्यांना ठार        मारल्य़ाप्रकरणी इट्लीच्या सरकारने घेतलेल्या वादग्रस्त भूमिकेची पार्श्वभूमी आहे.

#            इटली हे शिस्त आणि वक्तशीरपणा याबाबतीत आपल्यासारखे (पण आपल्यापेक्षा बरे) असे राष्ट्र. जर्मनी मात्र याच्या बरोबर उलट. हे उल्लेख युरोपात कित्येकवेळा येतात.





3 comments:

  1. तू अपलोड केल्यावर अगदी ताबडतोबच वाचला होता, पण मोबाईलवरून प्रतिक्रिया देणं जमलं नाही. लेख खूप छान जमलाय, मागच्या सर्वांपेक्षा अधिक. भट्टी तापावी तसा. पुढचे लेखसुद्धा असेच उत्तरोत्तर रंग भरणारे लिहून व्हावे.

    ReplyDelete
  2. परदेशात असतानासुद्धा नियमितपणे वाचून लेखावरील प्रतिक्रिया देण्याबद्दल मनापासून धन्यवाद! हे ऒपचारीक नाही अगदी मनापासून. या प्रतिसादामुळे पुढे जाण्याचं किती बळ मिळतं ते तुला निश्चितच माहित आहे.

    ReplyDelete
  3. तुझे सर्व लेख वाचले . आनंद अनुभव हे नाव खूप छान आहे . प्रवासातील इतक्या बारीक सारीक गोष्टी तुझ्या लक्षात आहेत , म्हणजे तो आनंद तू शब्दशः अनुभवला आहेस .
    तुला असाच प्रवास घडो . Tour Guide चांगला होशील .
    शशी

    ReplyDelete